Tapuda Veraset ve İntikal İşlemleri Rehberi

Giriş

Tapuda veraset ve intikal işlemleri, bir kişinin vefatı sonrasında miras kalan taşınmaz malların yasal mirasçılara devredilmesini sağlayan bir süreçtir. Bu rehberde, tapuda veraset ve intikal işlemlerinin nasıl yapılacağı, gereken belgeler ve dikkat edilmesi gereken noktalar detaylı şekilde ele alınmaktadır.

1. Veraset ve İntikal İşlemi Nedir?

Veraset ve intikal işlemleri, miras kalan taşınmaz malların (ev, arsa, iş yeri vb.) yasal mirasçılara devredilmesi işlemidir. Bu işlemler, mirasçıların taşınmazlar üzerinde tasarruf yetkisi kazanması için zorunludur.

2. Veraset ve İntikal İşlemleri İçin Gerekli Belgeler

Tapu müdürlüğüne başvurmadan önce şu belgeleri hazırlamanız gerekir:

Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi):

• Noter, mahkeme veya e-devlet üzerinden alınan belgedir.
• Mirasçıların kimler olduğunu ve miras paylarını gösterir.

Ölüm Belgesi:

• Vefat eden kişinin resmi ölüm belgesi.

Tapu Senedi:

• Taşınmazın tapu senedi veya tapu bilgileri.

Kimlik Belgesi:

• Mirasçıların kimlik belgelerinin aslı ve fotokopisi.

Vergi Beyannamesi:

• Veraset ve intikal vergisinin ödendiğine dair makbuz.

Adres Beyan Formu:

• Mirasçıların güncel adres bilgileri.

Mirasçılar Arasında Anlaşma (Opsiyonel):

• Taşınmazın nasıl paylaşılacağına dair bir anlaşma yapılmışsa, bu belgenin ibrazı gerekebilir.

3. Tapuda Veraset ve İntikal İşlemleri Nasıl Yapılır?

Adım 1: Veraset İlamı Alınması

• Veraset ilamı olmadan tapu işlemleri başlatılamaz. Bu belge, noter veya mahkemeden alınabilir.
• E-devlet üzerinden de veraset ilamı sorgulaması yapılabilir.

Adım 2: Vergi Beyannamesinin Verilmesi

• Veraset ve intikal vergisi beyannamesi, mirasçılar tarafından vergi dairesine teslim edilir. Taşınmazın bulunduğu yer belediyesinden rayiç değer yazısı almanız gerek. Bu rayice göre beyan edilecek tutar belli olur.
• Vergi ödemesi yapıldıktan sonra tapu işlemleri başlatılabilir.

Adım 3: Tapu Müdürlüğüne Başvuru

• Gerekli belgelerle birlikte taşınmazın bulunduğu yerdeki tapu müdürlüğüne başvuru yapılır.
• Başvuruda, taşınmazın intikal işlemlerine uygunluğu ve tüm mirasçıların haklarının korunması sağlanır.

Adım 4: Tapu Harcı Ödenmesi

• Tapu intikal işlemleri için harç değil sabit bir döner sermaye işlem ücreti ödenir.
• Taksim veya mirasçılar arası devir söz konusu ise harç ödenir. Harç miktarı, taşınmazın rayiç bedeline göre belirlenir.

Adım 5: Tapunun Yeni Mirasçılar Adına Tescili

• Tapu müdürlüğü işlemleri tamamladıktan sonra, taşınmaz yeni sahipleri adına tescil edilir.

4. Tapuda Paylaşım ve Taksim İşlemleri

Mirasçılar arasında taşınmazın paylaşılması gerektiğinde şu yollar izlenir:

Taksim Sözleşmesi (Paylaşım Anlaşması):

• Mirasçılar taşınmazı kendi aralarında anlaşarak paylaştırabilirler.
• Taksim sözleşmesi noter huzurunda yapılır ve tapuya ibraz edilir.

Satış ve Gelirin Paylaşımı:

• Mirasçılar taşınmazı satmayı tercih ederse, satıştan elde edilen gelir miras paylarına göre dağıtılır.

Ortaklık Sona Erdirme Davası:

• Anlaşmazlık durumunda mahkemeye başvurularak ortaklığın giderilmesi (izalei şüyu) davası açılabilir.

5. Veraset ve İntikal Vergisi

Tapu işlemleri için veraset ve intikal vergisinin ödenmiş olması zorunludur. Vergi oranları, taşınmazın değerine ve mirasçının derecesine göre değişiklik gösterir. Vergi ödendiğine dair makbuz, tapu müdürlüğüne sunulmalıdır.

6. Tapuda İntikal İşlemleri İçin Masraflar

Tapu intikal işlemlerinde şu giderler ortaya çıkabilir:

• Tapu Harcı: Rayiç bedel üzerinden belirlenen harç.
• Döner Sermaye Ücreti: Tapu müdürlüğü hizmetleri için alınır.
• Vergi ve Diğer Masraflar: Veraset ve intikal vergisi ödemesi ile noter ve belge masrafları.

7. Tapuda İntikal İşlemlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Tüm Belgelerin Eksiksiz Olması:

• Belgelerin eksik veya hatalı olması sürecin uzamasına neden olabilir.

Mirasçılar Arasında Anlaşma:

• Paylaşım konusunda anlaşmazlık varsa, dava süreci başlayabilir.

Vergi Ödemesi:

• Veraset ve intikal vergisi ödenmeden tapu işlemleri tamamlanamaz.

Uzman Desteği:

• Tapu işlemleri karmaşık hale gelirse, bir avukat veya danışmandan yardım almanız önerilir.

8. Sık Sorulan Sorular

Tapuda İntikal İşlemi Ne Kadar Sürer?

• Belgelerin eksiksiz olması durumunda tapu intikal işlemleri genellikle birkaç gün içinde tamamlanır.

Tapu Harcı Ne Kadardır?

• Harç miktarı, işlem türüne göre taşınmazın rayiç bedeli üzerinden hesaplanır. Güncel oranlar tapu müdürlüğünden öğrenilebilir.

Taksim Sözleşmesi Zorunlu mu?

• Eğer tüm mirasçılar taşınmaz üzerinde ortak mülkiyet (elbirliği mülkiyeti) istemiyorsa, taksim sözleşmesi yapılması zorunludur.

Vergi Beyannamesi Verilmeden İşlem Yapılabilir mi?

• Hayır, vergi beyannamesi verilmeden ve vergi ödenmeden tapu işlemleri yapılamaz.

Bu rehber, tapuda veraset ve intikal işlemlerine dair genel bilgiler sunmaktadır. Daha detaylı bilgi ve hukuki destek için Devrim Bozkurt Avukatlık Bürosu web sitesindeki makaleleri inceleyebilir veya profesyonel bir destek alabilirsiniz.