Tasarrufun İptali Davalarında Avukatlık Hizmeti

Genellikle bankaların üçüncü kişilere karşı açtığı Tasarrufun İptali Davalarında taraf vekilliği.

Tasarrufun iptali davası nedir?

Bu tip davalar çoğu zaman bir banka veya bankanın alacağını devrettiği varlık yönetim şirketleri tarafından üçüncü kişilere karşı açılmaktadır. Borçlu kişi veya şirketten gayrimenkul satın alan kişilerin alacaklıyı zarara uğratmak kastıyla danışıklı (muvazaalı) işlem yaptığı iddiasıyla açılır.

İİK md 278 gereğince “Mütat hediyeler müstesna olmak üzere, hacizden veya haczedilecek mal
bulunmaması sebebiyle acizden yahut iflasın açılmasından haczin veya aciz vesikası verilmesinin sebebi
olan yahut masaya kabul olunan alacaklardan en eskisinin tesis edilmiş olduğu tarihe kadar geriye doğru
olan müddet içinde yapılan bütün bağışlamalar ve ivazsız tasarruflar batıldır. Ancak, bu müddet haciz
veya aciz yahut iflastan evvelki iki seneyi geçemez.” , “Akdin yapıldığı sırada, kendi verdiği şeyin
değerine göre borçlunun ivaz olarak pek aşağı bir fiyat kabul ettiği akitler, bağışlama gibidir” Sayın
mahkemece verilecek karar gereği keşif icrası ve bilirkişi raporu sonucunda taşınmazların gerçek
değerinin fayiş derecede altında tasarruf işlemine konu edildiği hususunun tespiti halinde; İİK md 278/2
gereğince de tasarrufun iptali gerekmektedir

Tasarrufun iptali davası zamanaşımı süresi ne kadar?

İİK md 280/1 gereğince ; “Malvarlığı borçlarına yetmeyen bir borçlunun, alacaklılarına zarar verme
kastıyla yaptığı tüm işlemler, borçlunun içinde bulunduğu mali durumun ve zarar verme kastının, işlemin
diğer tarafınca bilindiği veya bilinmesini gerektiren açık emarelerin bulunduğu hallerde iptal edilebilir. Şu
kadar ki, işlemin gerçekleştiği tarihten itibaren beş yıl içinde borçlu aleyhine haciz veya iflas
yoluyla takipte bulunulmuş olmalıdır.

Tasarrufun iptali dava dilekçesi nasıl yazılır?

Borçlunun mal varlığını başka bir kişiye devretmesi veya haksız bir şekilde azaltması durumunda, alacaklıların bu işlemi iptal ettirmek için dava dilekçesi düzenlenmesi gerekir. Bu dava dilekçesi, hukuki usullere uygun şekilde hazırlanarak görevli ve yetkili mahkemeye sunulmalıdır. Örnek tasarrufun iptali dava dilekçesi örneği:


… MAHKEMESİNE

DAVACI: (Adınız, Soyadınız, Adresiniz, TC Kimlik No)
DAVALILAR: 1 – (Tasarrufu yapan kişinin adı, soyadı, adresi, TC Kimlik No) 2 – (Üçüncü kişinin adı, soyadı, adresi, TC Kimlik No)
KONU: Tasarrufun iptali talebim.

DAVANIN KONUSU:
Davalı X, borçlarından kurtulmak amacıyla mal varlığını haksız bir şekilde davalı Y’ye devretmiş veya azaltmıştır. Bu durum, alacaklıların haklarını ihlal etmektedir. Bu nedenle, davalının yapmış olduğu tasarrufun iptalini ve hukuki sonuçlarının tespitini talep ediyorum.

OLAYLAR:

  1. (Davacı olarak sizin alacak durumunuzu açıklayın. Örneğin, davalıya olan alacağınızın miktarı, niteliği ve bu alacağa ilişkin belgeler.)
  2. Davalı, (tarih) tarihinde, (mal varlığını devrettiği veya azalttığı işlemi açıklayın).
  3. Bu işlem, davalının borçlarından kurtulmak amacıyla yapılmış olup, alacaklıların haklarını ihlal etmektedir.
  4. (Varsa, işlemin hukuka aykırı olduğunu gösteren diğer delilleri belirtin.)

HUKUKİ SEBEPLER:
İcra İflas Kanunu’nun ilgili maddeleri, HMK ve ilgili diğer mevzuat hükümleri.

DELİLLER:

  1. (Alacağınızı gösteren belgeler: sözleşme, senet, mahkeme kararı vb.)
  2. (Tasarruf işlemini gösteren belgeler: tapu kaydı, noter belgesi, sözleşme vb.)
  3. (Diğer deliller: tanık beyanları, yazışmalar vb.)

SONUÇ VE İSTEM:
Yukarıda açıklanan sebeplerle, davalının yapmış olduğu … tasarruf işleminin iptaline karar verilmesini talep ediyorum.

EK:

  1. (Varsa, alacağa ilişkin belgeler)
  2. (Varsa, tasarruf işlemine ilişkin belgeler)
  3. (Diğer ekler)

Tarih:
İmza:
(Davacının adı, soyadı)


Bu dilekçe örneği, genel bir tasarrufun iptali davası için hazırlanmıştır. Ancak her davanın kendine özgü şartları olabileceğinden, dava dilekçenizi hazırlarken Avukatlık Hizmeti satın almanız önemlidir. Ayrıca, dilekçenizi görev ve yetki kurallarına göre doğru yerdeki mahkemeye vermelisiniz.

Tasarrufun iptali davası ne kadar sürer?

Tasarrufun iptali davasının ne kadar süreceği, davaya konu olan olayın karmaşıklığı, delillerin durumu, mahkemenin iş yükü ve benzeri faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu tür davalar genellikle 6 ay ile 2 yıl arasında sonuçlanabilir, ancak bazı durumlarda daha uzun da sürebilir. Süreyi etkileyen başlıca faktörler şunlardır:

1. Delillerin Durumu:

  • Davada sunulan delillerin (tapu kayıtları, sözleşmeler, banka kayıtları, tanık beyanları vb.) açık ve net olması durumunda dava daha hızlı sonuçlanabilir.
  • Delillerin eksik veya karmaşık olması durumunda, mahkeme ek incelemeler yapabilir ve bu da süreyi uzatabilir.

2. Tarafların İtirazları ve Savunmaları:

  • Davalı tarafın itirazları veya savunmaları ne kadar detaylı olursa, dava o kadar uzayabilir.
  • Tarafların yeni delil sunması veya ek süre talep etmesi de süreci uzatabilir.

3. Mahkemenin İş Yükü:

  • Mahkemenin yoğunluğu ve dava dosyalarının sayısı, davanın ne kadar hızlı sonuçlanacağını etkileyebilir.
  • Özellikle büyük şehirlerde mahkemelerin iş yükü fazla olduğundan, davalar daha uzun sürebilir.

4. Bilirkişi İncelemesi Ve Keşif:

  • Davada teknik veya mali konuların incelenmesi için bilirkişi raporu talep edilirse, bu raporun hazırlanması davanın süresini uzatabilir.
  • Dava konusunun değerini bilirkişi vasıtasıyla tespit ettirmek zorunluysa bu durum da tek başına davanın uzamasına neden olur.

5. Temyiz Süreci:

  • Taraflardan biri mahkeme kararına itiraz eder ve istinaf / temyiz yoluna başvurursa, dava Bölge Adliye Mahkemesi / Yargıtay’a taşınabilir. Bu durumda süreç daha da uzayabilir.

Ortalama Süre:

  • Basit ve delillerin net olduğu durumlarda: 6 ay ile 1 yıl arasında sonuçlanabilir.
  • Karmaşık ve tarafların çok itiraz ettiği durumlarda: 1,5 yıl ile 2 yıl veya daha uzun sürebilir.

Hızlandırmak İçin Ne Yapılabilir?

  • Delillerin eksiksiz ve düzenli bir şekilde sunulması,
  • Avukatınızın süreci etkin bir şekilde takip etmesi,
  • Mahkemenin taleplerine hızlı bir şekilde yanıt verilmesi, süreci hızlandırabilir.

Sonuç olarak, tasarrufun iptali davasının süresi her davanın kendine özgü şartlarına bağlıdır. Bu nedenle, davanızın durumunu en iyi şekilde değerlendirebilmek için bir avukatla çalışmanız önemlidir.

Tasarrufun iptali şartları nelerdir?

Tasarrufun iptali davası, borçlunun alacaklılarını zarara uğratacak şekilde mal varlığını devretmesi veya azaltması durumunda açılabilir. Bu davayı açabilmek için belirli şartların gerçekleşmiş olması gerekir. İcra İflas Kanunu (İİK) ve ilgili mevzuat uyarınca, tasarrufun iptali davasının şartları şunlardır:


1. Alacağın Mevcut Olması:

  • Tasarrufun iptali davasını açacak kişinin, borçluya karşı hukuki bir alacağının mevcut olması gerekir. Bu alacak, para alacağı veya başka bir edim olabilir.
  • Kesin veya geçici aciz belgesi olmalıdır.

2. Borçlunun Tasarrufta Bulunması:

  • Borçlu, mal varlığını devretmiş (örneğin, taşınmazını satmış, bağışlamış) veya azaltmış (örneğin, değerli eşyalarını elden çıkarmış) olmalıdır.
  • Bu tasarruf işlemi, borçlunun mal varlığını önemli ölçüde azaltacak nitelikte olmalıdır.

3. Alacaklıların Zarara Uğraması:

  • Borçlunun yaptığı tasarruf işlemi, alacaklıların haklarını ihlal edecek ve alacaklarını tahsil etme imkânını zorlaştıracak nitelikte olmalıdır.
  • Tasarruf işlemi nedeniyle, borçlunun mal varlığı alacaklıların alacaklarını karşılayamayacak duruma gelmelidir.

4. Tasarrufun Hukuka Aykırı Olması:

Tasarrufun iptali için, borçlunun yaptığı işlemin hukuka aykırı olması gerekir. Bu, iki şekilde gerçekleşebilir:

  • a) Hileli (Kötüniyetli) Tasarruf:
    • Borçlu, alacaklılarını zarara uğratmak amacıyla kötüniyetle hareket etmiş olmalıdır. Örneğin, borçlu, alacaklılarını zarara uğratacağını bilerek mal varlığını üçüncü bir kişiye devretmiş olabilir.
  • b) İflas veya İflas Benzeri Durumlar:
    • Borçlu, iflas etmiş veya iflasa tabi bir durumda ise, yaptığı tasarruf işlemi otomatik olarak hukuka aykırı kabul edilebilir.

5. Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Süre:

  • Tasarrufun iptali davası, tasarruf işleminin öğrenilmesinden itibaren zamanaşımı süresi içinde açılmalıdır.
  • Tasarruf işleminin üzerinden 5 yıl geçmişse, dava hakkı düşer (TBK 279).

6. İptal Edilecek Tasarrufun Belirli Olması:

  • Davacı, iptal edilmesini istediği tasarruf işlemini açıkça belirtmeli ve bu işleme ilişkin deliller sunmalıdır.
  • Örneğin, taşınmazın satışı, bağışlanması veya değerli bir malın elden çıkarılması gibi.

7. Üçüncü Kişinin Kötüniyetli Olması (Gerekli Durumlarda):

  • Tasarruf işlemi bir üçüncü kişiye karşı yapılmışsa, bu kişinin kötüniyetli olması (yani, borçlunun alacaklılarını zarara uğratacağını bilmesi) gerekebilir.
  • Eğer üçüncü kişi iyi niyetliyse (yani, durumun farkında değilse), tasarrufun iptali daha zor olabilir.

Özetle:

Tasarrufun iptali davası açabilmek için;

  1. Alacaklının meşru bir alacağı olmalı,
  2. Borçlu, mal varlığını devretmiş veya azaltmış olmalı,
  3. Bu işlem alacaklıları zarara uğratmalı,
  4. Tasarruf işlemi hukuka aykırı olmalı (hileli veya iflas durumunda),
  5. Zamanaşımı süresi dolmamış olmalıdır.

Bu şartların varlığı halinde, tasarrufun iptali davası açılabilir. Ancak, her davanın kendine özgü şartları olabileceğinden, bir avukattan hukuki destek almanız önemlidir.

Tasarrufun iptali davasında verilen ihtiyati haciz kararı :

İİK 281/2 hükmüne göre: “Hakim, iptale tabi tasarrufların konusu olan mallar hakkında alacaklının talebi üzerine ihtiyati haciz kararı verebilir.” Genellikle dava değerine göre %10 ile %20 arasında nakit veya kesin ve süresiz banka teminat mektubu karşılığında ihtiyati haciz kararı verilmektedir.

Tasarrufun iptali davasında harca esas değer :

Harca esas değer iptale konu malvarlığı değerini aşmamak üzere alacağın miktarına göre belirlenir.

Tasarrufun iptali davası sonuçları :

İptal davasının kabulüne karar verilirse alacaklının toplam alacak tutarını aşmamak üzere muvazaalı işlem geçersiz sayılarak alacaklı yönünden hükümsüz hale gelir. Karardan sonra alacaklı banka haczedilen malın satışını ve alacağının tahsilini icra dairesinden talep eder.

Tasarrufun iptali davası avukatlık ücreti :

%25’i aşmamak üzere, dava veya hükmolunacak şeyin değeri yahut paranın belli bir yüzdesi avukatlık ücreti olarak kararlaştırılabilir. Avukatlık asgarî ücret tarifesi altında vekâlet ücreti kararlaştırılamaz. AAÜT Asliye Mahkemeleri için asgari 30.000.-TL, İstanbul Barosu Tarifesi ise 130.000.-TL başlangıç ücreti belirlemiştir.



Yazar: Avukat Devrim Bozkurt
Avukat Devrim Bozkurt 1998 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. 2000 yılından bu yana İstanbul Barosuna 23961 sicil numarası ile kayıtlı serbest avukat olarak çalışmaktadır. Avukatlık mesleğine kendisine ait DB Hukuk Bürosunda gerçek ve tüzel kişilere yasal danışmanlık ve dava takibi gibi hukuk hizmetleri vererek devam etmektedir.