Sosyal Medya Etkileyicileri (Influencer) Reklam Rehberi

Giriş

Bu rehber, sosyal medya etkileyicileri (influencer’lar) tarafından yapılan ticari reklam ve benzeri işbirlikleri hakkında temel bilgilendirme içermektedir.

Sosyal medya nedir?

İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun kapsamında, sosyal etkileşim amacıyla, kullanıcıların internet ortamında metin, görüntü ve ses gibi içerikleri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkân sağlayan web ortamlarının tamamı Sosyal Medya Mecrası olarak adlandırılır.

Sosyal medya etkileyicisi (Influencer) kimdir?

Sosyal medya hesabı üzerinden kendisine veya reklam verene ait bir mal veya hizmetin satışını ya da kiralanmasını sağlamak, hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek veya ikna etmek amacıyla pazarlama iletişiminde bulunan kişilere sosyal medya etkileyicisi (influencer) denir.

Sosyal Medya Reklam Kuralları:

Sosyal medya etkileyicisi aracılığıyla yapılan reklamların, açık ve anlaşılır şekilde ifade edilmesi ve ayırt edilebilir olması zorunludur.

Her türlü iletişim aracında olduğu gibi sosyal medyada da sesli, yazılı ve görsel olarak örtülü reklam yapılması yasaktır.

Sosyal medya etkileyicilerinin yasal yükümlülükleri nelerdir?

Sosyal medya etkileyicileri:

• Henüz deneyiminin bulunmadığı bir mal veya hizmete ilişkin, tüketiciler nezdinde o mal veya hizmeti onaylayacak ya da deneyimlediği algısı yaratacak şekilde ticari reklam amacıyla paylaşımda bulunamaz.
• İlgili mevzuatına aykırı olacak şekilde bir mal veya hizmete ilişkin sağlık beyanında bulunamaz.
• Bir mal veya hizmete ilişkin nesnel, ölçülebilir, sayısal verilere dayanmayan ve ispatı mümkün olmayan bilimsel araştırma ve test sonuçları hakkında iddialarda bulunamaz.
• Doktor, diş hekimi, veteriner hekim ve eczacılar ile sağlık kuruluşları tarafından sunulan mal veya hizmetlere yönlendirmede bulunamaz, bu mal veya hizmetlerin tanıtımını yapamaz.
• Kendisine reklam veren tarafından hediye edilmiş bir mal veya hizmeti kendisinin satın aldığı izlenimi oluşturamaz.
• Bir mal veya hizmetin ticari reklamına ilişkin herhangi bir reklam verenden maddi kazanç ve/veya ücretsiz ya da indirimli mal veya hizmet gibi faydalar sağladığı süre boyunca kendisinin sadece bir tüketici olduğu izlenimi oluşturamaz.
• Herhangi bir malın ticari reklamında, efekt veya filtreleme uygulamalarını kullanması durumunda görüntünün filtrelendiğini açıkça belirtir.
• Sosyal medya aracılığıyla bir mal ve/veya hizmet hakkında iletişim kurmak için sistematik olarak sahte veya var olmayan kimlikleri toplu olarak oluşturamaz ve/veya kullanamaz.

Video paylaşımında reklam kuralları:

YouTube, TikTok, Facebook, X ve Instagram gibi mecralarda yapılan reklamlar ile canlı yayın niteliğinde olan paylaşımlarda, video içinde sürekli olarak veya videonun başlığında ya da açıklama kısmında veya ilgili reklamın geçeceği bölümün başında tüketicileri “daha fazla oku” gibi bir alanı tıklamak zorunda bırakmadan yazılı ve sözlü olarak aşağıda belirtilen açıklamalardan en az birine yer verilmesi gerekir:

• “Bu video [reklam veren] reklamlarını içermektedir.”
• “Bu video, [reklam veren] ile ücretli işbirliğini içermektedir.”
• “[Reklam veren]’in destekleri ile.”
• “Bu ürünleri [reklam verenden] hediye olarak aldım.”
• “Ürünleri bana gönderdiği için [reklam verene] teşekkürler.”

Fotoğraf ve mesaj paylaşımında reklam kuralları:

YouTube, TikTok, Facebook, X ve Instagram gibi fotoğraf ve mesaj paylaşım mecralarında paylaşılan fotoğrafın ve/veya mesajın içinde ya da altında veya açıklamalarında reklam verene ilişkin ad, marka, ticaret unvanı gibi tanıtıcı bilgilerden herhangi biriyle birlikte aşağıda belirtilen etiketlerden ya da açıklamalardan en az birine yer verilmesi gerekir:

• #Reklam
• #Reklam/Tanıtım
• #Sponsor
• #İşbirliği
• #Ortaklık
• “@[X Reklam veren] ile işbirliği”
• “@[X Reklam veren] tarafından sağlandı.”
• “@[X Reklam veren] tarafından hediye olarak alındı.”

Podcast reklam kuralları:

Podcast aracılığıyla yapılan reklamlarda yayının başında, ortasında ve sonunda, yazılı ve sözlü olarak aşağıda belirtilen açıklamalardan en az birine yer verilmesi gerekir:

• “Bu podcast, [X reklam veren] hakkında reklam içerir.”
• “Bu podcast, [X reklam veren] ile ücretli bir işbirliğinden oluşmaktadır.”
• “[X Reklam veren]’in destekleri ile.”
• “Ürünleri (podcastimde bahsettiğim) [X reklam verenden] hediye olarak aldım.”

Süreli içeriklerde reklam kuralları:

Snapchat ve Instagram (story) hikâyeleri gibi içeriğin yalnızca kısa süreliğine görülebildiği reklamlarda, paylaşım süresince reklam verene ilişkin ad, marka, ticaret unvanı gibi tanıtıcı bilgilerden herhangi biri ile birlikte aşağıda belirtilen etiketlerden ya da açıklamalardan en az birine yer verilmesi gerekir:

• #Reklam
• #Reklam/Tanıtım
• #Sponsor
• #İşbirliği
• #Ortaklık
• “@[X Reklam veren] ile işbirliği”
• “@[X Reklam veren] tarafından sağlandı.”
• “@[X Reklam veren] tarafından hediye olarak alındı.”

Sonuç

Reklam verenler, reklam ajansları ve mecra kuruluşu olarak sosyal medya etkileyicilerinin her biri, reklam (tüketici) hukuku ile ilgili mevzuat tarafından ayrı ayrı sorumlu tutulmaktadır. 6502 sayılı Kanunun 61 inci ve 62. maddelerine, ilgili Yönetmeliğe ve bu rehberde aktarılan hususlara uygun olmayan reklamın veya ticari uygulamanın daha sonra düzeltilmesi veya telafi edilmesi, reklam verenin veya ticari uygulamada bulunanın tespit edilen aykırılığa ilişkin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

Ayrıca bakınız: Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklam Ve Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında Kılavuz