Kentsel Dönüşüme Giriş

İşte kentsel dönüşümle ilgili ilk akla gelen sorulara özet cevaplar:


GENEL SORULAR

  • Kentsel dönüşüm nedir?
    Riskli yapıların yıkılıp yerine depreme dayanıklı binaların inşa edilmesi sürecidir.
  • Neden yapılır?
    Deprem riskini azaltmak, çarpık kentleşmeyi önlemek ve modern yaşam alanları oluşturmak için.
  • Ne zaman başladı?
    2012’de çıkan 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Kanunu ile resmiyet kazandı.
  • Ne kadar sürer?
    Projeye göre 1-5 yıl arasında değişir.
  • Ne zaman bitecek?
    2025 hedefleri olsa da süreç devam ediyor, kesin bitiş tarihi yok.

SÜREÇ & UYGULAMA

  • Nasıl işliyor?
    Risk tespiti → Kat malikleri kararı → Müteahhit seçimi → Yıkım ve inşaat → Tapu teslimi.
  • Nasıl başvurulur?
    Belediyeye veya Çevre Şehircilik Bakanlığı’na riskli yapı tespit başvurusu yapılır.
  • Salt çoğunluk nedir?
    Maliklerin arsa paylarına göre en az %50+1‘inin onayı gereklidir.
  • Apartman kararı nasıl alınır?
    Toplantıda oy çokluğu ile karar verilir (örnek için avukat yardımı alınabilir).
  • Bina yıkıldıktan sonra ne olur?
    Müteahhit yeni binayı inşa eder, tapular yenilenir.

MALİ KONULAR

  • Noter masrafı ne kadar?
    Bina değerinin %1-2’si civarında; sözleşmeler için geçerlidir.
  • Müteahhit payı ne kadar?
    Genelde %25-40 arasında değişir, anlaşmaya bağlı.
  • Kira yardımı 2025’te ne kadar?
    Aylık 3.000-8.000 TL arası (kiracı/malik durumuna göre).
  • Devlet desteği var mı?
    Evet, kira yardımı, taşınma desteği ve düşük faizli kredi veriliyor.
  • Vergi avantajları neler?
    Emlak vergisi muafiyeti, KDV indirimi gibi kolaylıklar sağlanır.

HUKUKİ SÜREÇ

  • Avukatlık ücreti ne kadar?
    Anlaşmaya göre değişir, genelde daire başına 5.000-20.000 TL arası.
  • Sözleşmede nelere dikkat edilmeli?
    • Müteahhit teminat mektubu,
    • Bitim tarihi,
    • Ceza maddeleri,
    • Tapu garantisi.
  • Anlaşmazlık durumunda ne yapılır?
    Arabuluculuk yoluna gidilir veya dava açılabilir.
  • Yürütmenin durdurulması mümkün mü?
    Riskli binalarda genelde durdurulmaz, ancak hukuki süreç işletilebilir.

DESTEKLER & YARDIMLAR

  • Kira yardımı kimler alabilir?
    Riskli binada oturan kiracılar veya malikler (gelir şartı aranabilir).
  • “Yarısı bizden” desteği nedir?
    Devlet, dönüşüm maliyetinin %50’sini karşılar (şartları var).
  • Taşınma yardımı nasıl alınır?
    Belediyeye başvuru yapılır, kiracı/malik durumuna göre değişir.

TAPU & ARSA

  • Arsa payı satışı nasıl yapılır?
    Tapu dairesinden devir işlemi yapılabilir, vergi ödenir.
  • Arsa vergisi ne kadar?
    Emlak vergisi kapsamında, belediye tarafından belirlenir.
  • Tapu harcı ödenir mi?
    Evet, ancak bazı durumlarda muafiyetler uygulanabilir.

DİĞER

  • Müteahhit para istiyor, ne yapmalıyım?
    Sözleşmeye aykırıysa avukatla hareket edin.
  • Ön protokol nedir?
    Ön anlaşma metni, nihai sözleşme öncesi imzalanır.
  • Riskli yapı tespit raporu ne işe yarar?
    Binanın risk durumunu resmi olarak belgeler.
  • İstanbul’da en aktif bölgeler hangileri?
    Küçükçekmece, Esenyurt, Kartal, Pendik gibi ilçeler öne çıkıyor.

Not: Benzer sorular için ilgili başlıklardaki cevaplara bakabilirsiniz (örneğin, “nasıl işliyor” ve “süreç” başlıkları birbiriyle bağlantılıdır).



Yazar: Avukat Devrim Bozkurt
Avukat Devrim Bozkurt 1998 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. 2000 yılından bu yana İstanbul Barosuna 23961 sicil numarası ile kayıtlı serbest avukat olarak çalışmaktadır. Avukatlık mesleğine kendisine ait DB Hukuk Bürosunda gerçek ve tüzel kişilere yasal danışmanlık ve dava takibi gibi hukuk hizmetleri vererek devam etmektedir.