Dolandırıcılık: En Hızlı Büyüyen Sektör

Günümüzde dolandırıcılık, teknolojinin gelişmesiyle birlikte hızla büyüyen ve çeşitlenen bir suç endüstrisi haline geldi. Siber suçlular, sosyal mühendislik teknikleri ve geleneksel aldatma yöntemlerini birleştirerek her geçen gün daha fazla insanı hedef alıyor. Bu makalede, en yaygın dolandırıcılık yöntemlerini, korunma yollarını ve gerçek hayattan çarpıcı örnekleri ele alacağız.

1. En Yaygın Dolandırıcılık Yöntemleri

a) Phishing (Oltalama) Saldırıları

Sahte e-postalar, SMS’ler veya web siteleri aracılığıyla kişisel bilgilerin (şifreler, kredi kartı numaraları) çalınmasıdır. Örneğin, bankanızdan geliyormuş gibi görünen bir e-posta, hesabınızın dondurulduğu iddiasıyla linke tıklamanız istenir.

b) Sosyal Mühendislik

Dolandırıcılar, kurbanlarını duygusal olarak manipüle ederek (acil yardım talepleri, sevdiklerinin başına gelen bir kaza gibi) para veya bilgi almaya çalışır.

c) Sahte Alışveriş Siteleri ve İş İlanları

Özellikle online alışverişin artmasıyla birlikte, ucuz ürün vaadiyle açılan sahte e-ticaret siteleri veya “evden çalışma” adı altında dolandırıcılık yapılmaktadır.

d) Romantik Dolandırıcılık (Aşk Aldatmacası)

Dijital platformlarda sahte bir kimlikle yakınlık kuran dolandırıcılar, zamanla para talebinde bulunur.

e) Sahte Teknik Destek ve Virüs Uyarıları

“Bilgisayarınız virüs kapmış” gibi uyarılar vererek, uzaktan erişim sağlayıp banka bilgilerinizi çalmaya çalışırlar.

2. Dolandırıcılıktan Korunma Yöntemleri

• Şüpheci Yaklaşın: Tanımadığınız kişilerden gelen mesajlara, beklenmedik ödül vaatlerine inanmayın.
• Kişisel Bilgilerinizi Paylaşmayın: Banka bilgilerinizi, TCKN’nizi veya şifrelerinizi kimseyle paylaşmayın.
• Linklere Dikkat Edin: E-postalardaki veya SMS’lerdeki linklere tıklamadan önce gönderenin gerçekliğini kontrol edin.
• Güvenli Alışveriş Yapın: Online alışveriş yaparken sitenin güvenilir olduğundan (https, güvenilir ödeme yöntemleri) emin olun.
• İki Adımlı Doğrulama Kullanın: Hesaplarınızı ek güvenlik katmanıyla koruyun.

3. Gerçek Hayattan Çarpıcı Dolandırıcılık Örnekleri

a) “CEO Dolandırıcılığı” (Business Email Compromise)

Bir şirkette, dolandırıcılar CEO’nun e-posta adresini taklit ederek finans departmanına “acil bir ödeme” talimatı gönderdi ve milyonlarca lira transfer edildi.

b) “Siyasetçi Kılığında Bitcoin Dolandırıcılığı”

Türkiye’de bir grup, kendilerini devlet yetkilisi olarak tanıtıp yüksek kazanç vaadiyle insanları Bitcoin yatırımına ikna etti ve yüzlerce kişiyi mağdur etti.

c) “Sahte Hastane Faturaları”

COVID-19 döneminde, dolandırıcılar sahte hastane faturaları göndererek yakınlarının tedavi masraflarını ödemeleri için aileleri kandırdı.

d) Sahte Resmi Kimlikle Dolandırıcılık: “Ben Hakim/Savcı/Asker/Polisim” Aldatmacası

Son yıllarda dolandırıcılar, toplumun güven duyduğu meslek gruplarını (hakim, savcı, asker, polis) taklit ederek insanları kandırmanın yeni yollarını buluyor. Bu yöntem, özellikle kurbanlar üzerinde psikolojik baskı oluşturarak para veya kişisel bilgi elde etmeyi hedefliyor.

1. Bu Dolandırıcılık Nasıl İşliyor?

Dolandırıcılar, genellikle telefonla arayarak veya sosyal medyadan mesaj atarak kendilerini resmi bir makam gibi tanıtırlar. En yaygın senaryolar:

a) “Yakınınız Gözaltında, Kefalet İstiyoruz”

• “Oğlunuz/kızınız gözaltına alındı, serbest kalması için para yatırmanız lazım!” denilerek aileler paniğe sürüklenir.
• Polis veya savcı kimliğine bürünen dolandırıcılar, “resmi prosedür” diyerek banka hesap numarası verir.

b) “Dava Açılmış, Ödeme Yapmazsanız Hapse Girersiniz”

• “Sizin hakkınızda dava var, ceza ödemezseniz tutuklanacaksınız!” gibi tehditlerle korkutma taktiği kullanılır.
• Sahte mahkeme kararları, resmi görünümlü e-postalar gönderilir.

c) “Askerlik Borçlanmanız Var, Hemen Ödeme Yapın”

• Özellikle askerlik çağındaki gençler, “askerlik borcunuz var, ödemezseniz ceza kesilecek” diye aranır.
• Sahte askeri yetkililer, “acele banka havalesi” talep eder.

d) “Gizli Operasyon İçin Fon Lazım”

• “Özel bir operasyon yapıyoruz, devlet adına yardımınız gerekiyor” denilerek vatanseverlik duygusu sömürülür.
• Dolandırıcılar, gerçek isim ve rütbeler kullanarak inandırıcılık sağlar.

2. Nasıl Korunabilirsiniz?

Resmi Kurumlar Telefonla Para Talep Etmez!

• Hiçbir mahkeme, savcılık veya askeriye sizi arayıp “acil para gönderin” demez.

Kimliği Doğrulayın

• Arayan kişinin adını, kurumunu ve iletişim bilgilerini sorun. Resmi kurumları arayarak teyit edin.

Panik Yapmayın, Araştırın

• “Oğlunuz gözaltında” deniyorsa, önce çocuğunuzu veya yakınlarınızı arayın. Polis karakolunu doğrudan arayın.

Bilgilerinizi Paylaşmayın

• TCKN, banka hesap bilgileri, şifreler gibi kritik verileri telefonda asla söylemeyin.

Sahte Belgeleri İnceleyin

• E-posta veya mesajla gelen belgelerde resmi kurum logosu, imza, evrak numarası kontrol edin.

3. Gerçek Vakalar: “Ben Savcıyım” Diyen Dolandırıcılar

Örnek 1: “Oğlunuz Tutuklandı” Senaryosu

• İstanbul’da bir anne, “oğlunuz uyuşturucu operasyonunda yakalandı” diye arandı. 50.000 TL kefalet istenince bankadan para çekip dolandırıcıya yolladı. Sonradan oğlunu normalde işte olduğunu öğrendi.

Örnek 2: Sahte Askerlik Borcu

• Ankara’da bir genç, “askerlik borcunuz var, ödemezseniz hapis cezası gelecek” diye arandı. 15.000 TL yatırdıktan sonra dolandırıldığını anladı.

Örnek 3: “Gizli Görev İçin Para İstiyoruz”

• Emekli bir subay, sosyal medyadan tanıştığı “askeri istihbarat görevlisi”ne “vatan için fon lazım” denilerek 200.000 TL kandırıldı.

Sonuç: Güvenmeyin, Doğrulayın!

Dolandırıcılık yöntemleri sürekli evrim geçiriyor, ancak bilinçli ve dikkatli olmak en büyük korunma yöntemi. Şüpheli durumlarda resmi kurumlara ve bankalara başvurmak, suçun önüne geçmek için kritik önem taşıyor. Dolandırıcılar, aciliyet ve korku psikolojisini kullanır. Unutmayın:
Hiçbir resmi kurum telefonla para talep etmez.
Panik yapıp hızlı karar vermeyin.
Şüpheli durumlarda 155 Polis İmdat veya 156 Jandarma’yı arayın.

“Bedavaya inanmayan, dolandırılmaz!”