Özel Hukuk Avukatlığı
- 27 Ağustos 2019
- Yayınlayan: Avukat Devrim Bozkurt
- Kategori: İlgi Alanları
Avukat: kanunlara ve kurallara uygun olarak hazırlanmış başvuru evraklarıyla adliyelere ve diğer itiraz mercilerine başvurmak, başvurularını doğru yapmak, adli işlemlerle zaman kaybetmemek, idari ya da adli hukukta haklılığını ispat etmek isteyenlerin önemli bir dayanağı ve güvendiği dalıdır.
Demokrasi ile yönetilen hukuk devletlerinde hukukun işlerliği oranında avukatlar için hakkı teslim almanın ve sahibine vermenin en önemli teminatı, güvencesi ve aracısıdır diyebiliriz.
Davalarda avukatlığı yapılan tarafa göre avukatların davalardaki konumu da değişebilmektedir. Örneğin herhangi bir adli davada sanık avukatlığı yapan bir avukat, avukatlık mesleğini daha çok savunma avukatlığı üzerinde bina ederken, herhangi bir hukuk davasında davacı avukatı olarak avukatlık mesleğini icra eden bir avukat, bu tür davalarda ise mesleğini davacı avukatı olarak icra etmek durumunda kalmaktadır.
Avukatların davalardaki bu konumunu belirten kavramlar davalarda avukatlığı yapılan kişinin davadaki sıfatı ile paralel olarak değişmektedir.
Avukatlar, bir davada sanık avukatı olabilirken başka bir davada mağdur avukatı olabilirler. Bu konuda yasalardan kaynaklı herhangi bir kısıtlama yoktur. Bir avukat herhangi bir davada avukatlığını yaptığı sanığın başka bir davada aleyhinde olarak karşı tarafındaki kişinin avukatlığını yapabilir.
Avukatlık Türleri Nelerdir?
Özel hukuk avukatı ve kamu hukuku avukatı olarak avukatları mesleklerini icra ediş biçimlerine göre ayırmamız mümkündür.
Özel Hukuk Avukatları : Kendi avukatlık bürosu bulunan, herhangi bir kurum, dernek, vakıf gibi tüzel kişiliği bulunan yapının avukatlığını yapmadan serbest çalışan avukatlara özel hukuk avukatı denilmektedir. Özel hukuk avukatları zaman zaman serbest çalışmanın yanısıra bir kişinin, patronun, yöneticinin veya herhangi bir şirketin avukatlığını da yapabilmektedirler.
Bu şekilde avukatlık mesleği icrasında bulunan avukatlar, herhangi bir sözleşmeyle kendilerini kısıtlamamaktadırlar. Avukatlığını yaptıkları şirketlerin ve kişilerin dışındaki kişi, kurum, şirket, dernek, sendika, vakıfların davaların da ayrıca bakabilir veya katılabilirler.
Kamu Hukuku Avukatları: Kamu kurumlarında avukatlık yapan bu avukatlar, kurumlara bağlı olarak çalışmak zorunda olan, kadrolu avukatlardır. Avukatlık mesleğinin icrasıyla ilgili sınavlar ve uygulamalar dışında kurumların yaptıkları avukatlık veya memurluk sınavını da kazanarak kamu hukuku avukatı olunabilmektedir.
Kamu hukuku avukatı olarak çalışan avukatlar kısıtlı olarak mesleklerini yaparlar ve kadrosunun bulunduğu kurumun işleri dışında herhangi bir davada avukat olamazlar.
Avukatların Uzmanlık Alanları Var mıdır?
Her davaya bakabilecek bilgi ve tecrübeye sahip avukatlar olabileceği gibi sadece bazı konulardaki davalara bakan avukatlar da vardır. Bazı avukatlar sadece aile mahkemelerinde görülen davalara bakarken, bazı avukatlar da asliye ceza mahkemelerinde görülen davaları takip edebilmektedirler. Yine bazı avukatlar sadece tazminat davları ile ilgilenirken bazı avukatlar da sigorta davalarıyla ilgilenebilmektedir.
Dava türlerindeki bu mesleki ayrışma avukatların uzmanlaşabildikleri alanlara yoğunlaşmaları nedeniyle oluşmaktadır. Türk Hukuk Sisteminde avukatlık mesleğinin icrasıyla ilgili olarak böyle bir bölümleme ve branşlaşma zorunluluğu bulunmamaktadır. Tamamen avukat tercihi ile alakalı bu durum avukatlık hizmeti talep edenler açısından faydalı bir uygulamaya dönüşmüştür.
Herhangi bir konuda uzman bir avukattan avukatlık hizmeti almak her konuda fikri olan ancak hiçbir konuyu çok iyi bilmeyen bir avukattan avukatlık hizmeti almaktan daya iyidir.
Türk Hukukunda Sözleşmelerin Dava Süreçleri ve Bu Süreçlerde Avukatın Yeri
Avukatlar, mesleki itibarı ve yetkisi nedeniyle bazı sözleşmeleri düzenleyebilmektedir. Yapılan sözleşmelerin kendi alanında bir hukukunun olması ve bu hukuk alanında da bir avukatın mesleki ifasına ihtiyaç bulunması, bazı sözleşmelerde avukatları sözleşme düzenleyicisi olarak görev yapmalarına neden olmaktadır.
Alacaklısı ve borçlusu bulunan tarafların yapacağı sözleşmelerde, bir sözleşme düzenleyicisi olarak avukatların mesleki bilgisinin tam olması gerekir. Tarafların borçlanma ve alacaklı duruma düşmedeki beyan ve haklarının en iyi şekilde bilinerek sözleşmelere yansıtılması, daha sonra gelişebilecek olumsuz durumlarda sorunların çözümü ve haklı tarafın belirlenmesi açısından son derece önemlidir.
Alacaklı veya borçlunun taahhütlerini yerine getirmediği durumlarda herhangi bir tarafın mağdur olmaması açısından, ileride olabilecek hukuki süreçler, itiraz ve intikal merci ve makamları ile talep edilecek ek maliyetler sözleşmelerde açıkça belirtilmelidir.
Bankadan kredi çeken bir kişi borçluluk statüsü ile bu kişiye kefil olan kişinin borçluluk statüsü bir değildir. Bu nedenle yapılacak olan sözleşmede statüsü farklı olan kişilerin borçtan doğan hak ve yükümlülüklerinin de çok iyi olarak bilinmesi ve taraflara sözleşmeye yazılı olarak bildirilmesi gerekmektedir.
Tazminat Davaları
Tazminat avukatı olarak isimlendirilen tazminat davası avukatları gerçekte böyle bir uzmanlık sahasında avukatlık yaptıkları için bu isimle anılmamaktadırlar. Tazminat davaları tür olarak herhangi bir standardı olan davalar değillerdir. Her ne kadar maddi davalar genel olarak belirli mahkemelerden açılsa da davaya konu olayın nevi dolayısıyla davanın açılabildiği başka mahkemeler de söz konusu olmaktadır.
Örnek verecek olursak bir trafik kazası sonucunda herhangi birinin ağır yaralanmasına neden olan bir kişi, önce ceza davasıyla yargılanarak asliye ceza mahkemelerinden hüküm giydikten sonra aynı davadan sonra tazminat davasıyla karşı karşıya kalabilir.
Bu tür davalarda tazminata ilişkin davada işleyen hukuk kurallarının avukatlar tarafından çok iyi bilinmesi gerekmektedir. İstenecek tazminat tutarının belirlenmesinden, davadaki haklılığın delillendirilmesine kadar birçok konuda gerekli olan tazminat hukukuyla ilgili kanunlar, bu tür davalara giren avukatlarca çok iyi araştırılmalı ve öğrenilmelidir.
Özel Hukuk Avukatlığında Bazı Uzmanlık Sahaları
Miras Davaları
Türk medeni kanuna göre belirlenen miras hukuku mirasa konu mal varlıkları ile ak sahipleri arasında belirleyici olan bir hukuktur. Miras davalarına bakan her avukatın bu hukuku bilmesi gerekir.
Miras davasında avukatlık yapan bir avukatın kalan mirasın o an ki kullanıcısının kötü niyetli yaklaşımlarının önüne geçecek hukuki yaptırım ve tedbir uygulamalarını çok iyi bilerek zamanında hareket ederek gerekli kararları aldırabilmelidir.
Velayet ve Boşanma Davaları
Boşanma davaları da özel hukuk avukatlığında uzmanlaşmayı gerektiren dava türlerindendir. Boşanma, çocukların velayeti, nafaka, tazminat gibi konuları içeren boşanma davaları, evliyken kazanılan malların paylaşımı konusunda da önemli hukuki kuralların işletilmesinin gerektiği dava türlerindendir.
Velayet konusu, boşanma davalarında görülen dava konularından biraz daha farklıdır. Velayete konu edilen çocuğun ruh sağlığının korunması ve dava sürecinden en az etkilenmesi için yapılması gerekenler dava başlamadan önce avukat tarafından düşünülmeli ve taraflara bildirilerek uygulanmalıdır.
Mal paylaşımı, boşanma davalarında sorun olarak ortaya çıkan ve tarafların boşanmasını zorlaştıran önemli konulardandır. Mal kaçırılmasını engelleyecek tedbirleri alarak tarafların hakkı olan malın adil şekilde bölünmesini sağlamak avukatların mesleki bilgi ve tecrübesiyle yakından ilgilidir.