Konkordato Çeşitleri

Konkordato müessesi İcra İflas Kanunu’nda md.285 vd. hükümlerine göre “Adi Konkordato“, md. 309 vd. hükümlerine göre “İflastan Sonra Konkordato” ve “Malvarlığının Terki Suretiyle” olarak üç başlık altında düzenlenmiştir.

Öğretide adi konkordato İflas Dışı Konkordato ve İflas İçi Konkordato olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu iki türü birbirinden ayırd eden temel özellik ise birinde iflas süreci başlamadan borçlu veya alacaklıların talebi ile konkordato başlarken diğerinde iflas açıldıktan sonra iflası önlemek üzere (iflasın yerine geçerek iflası önleme amacıyla) borçlu tarafından konkordato teklif edilmesi söz konusudur.

Kanun alacaklıların talebi ile konkordato imkanı tanıyor olsa da yargılama sürecinde gerekli bilgi ve belgelerin yine de borçlu tarafından mahkemeye sunulması gerektiğinden  bu yöntem pratikte hayat bulamamaktadır. Bu ve buna benzer pratik nedenlerle uygulamada Adi (İflas Dışı Konkordato) ağırlıklı olarak karşımıza çıkmaktadır.

Adi (ya da adli) konkordato, iyiniyetli borçluyu kötü niyetli alacaklıdan koruma amacıyla yasaya konmuştur. Gerçekten de iyiniyetle hareket eden bir borçlu alacaklılarından sadece birini mali durumu hakkında ikna edemediği ve durduramadığı takdirde haciz ve muhafaza tedbirleri ile karşıya karşıya kalarak iş yapamaz duruma gelebilecektir. İflasa tabi olan tüzel yada gerçek kişi borçlu alacaklıların tamamıyla veya önemli bölümüyle anlaşamadığı takdirde konkordato başvurusunda bulunarak işini veya işletmesini iflastan koruyabilir.

Bütün çabalara rağmen iflas açılmışsa borçlu iflas içi konkordato teklifinde bulunabilir.

Üçüncü bir yöntem de iflas tasfiyesi yerine konkordato tasfiyesinin tercih edilmesi anlamına gelen “malvarlığının terki suretiyle konkordato” yoluna başvurulmasıdır.  Adi konkordatoda borçlu iflastan kurtulmayı amaçlarken, malvarlığının terki suretiyle konkordatoda iflas tasfiyesine göre daha leyhte sonuç doğurması ümidiyle borçlu tüm malvarlığını alacaklılara terk etmektedir.

Yukarıdaki açıklamalar ışığında Konkordato Çeşitleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

1- Özel (Mahkeme dışında karşılıklı sulh yoluyla) Konkordato

2- Adi (Mahkemeye müracaatla adli yolla) Konkordato

a- İflas dışı (iflastan önce)

b- İflas içi (iflastan sonra)

3- Malvarlığının terki suretiyle Konkordato

Avukat Devrim Bozkurt

Kadıköy / İstanbul – Türkiye